Większość rynków biurowych w regionie EMEA powinna przetrwać krótki wstrząs lub nawet dłuższe spowolnienie gospodarcze – uważają eksperci Colliers International. Sytuacja wywołana przez pandemię może okazać się korzystna w perspektywie długoterminowej dla operatorów biur elastycznych.
-
Varso, źródło: HB Reavis
Według portalu Colliers' COVID-19 Insights, około 60% rynków EMEA, w tym także Polska, na początku 2020 r. bardziej sprzyjało deweloperom i właścicielom nieruchomości, z których większość liczyła na wzrost stawek czynszowych. Oczekiwanie to opierało się przede wszystkim na niskim poziomie pustostanów i niewielkiej dostępności biur. Sytuacja wywołana przez rozprzestrzenianie się koronawirusa spowodowała spowolnienie dynamiki popytowej. Można spodziewać się, że będzie miało to wpływ na warunki najmu.
- Obecna sytuacja jest nowa dla nas wszystkich, dlatego nie możemy na tym etapie wyciągać konkretnych wniosków czy snuć prognoz dotyczących funkcjonowania rynku nieruchomości biurowych. Zaobserwować możemy natomiast faktyczny wpływ sytuacji na wydłużenie się pewnych procesów, jak również ponowne sporządzanie analiz zapotrzebowania najemców na powierzchnię biurową. Mimo nietypowych okoliczności, z którymi się mierzymy, część transakcji nie została wstrzymana i praca nad nimi nadal się toczy. Można przypuszczać, że obecna sytuacja przyczyni się do zmiany trendów na rynku - w kolejnych latach będziemy mogli zaobserwować większy udział renegocjacji umów. Moim zdaniem również mobilizacja firm do pracy zdalnej może mieć przełożenie na liczbę wynajmowanych metrów w przyszłości – mówi Paweł Skałba, senior partner, dyrektor Działu Powierzchni Biurowych w Colliers International.
Podaż wciąż niewielka
Niedawny wzrost liczby umów typu pre-let na rynkach biurowych w regionie EMEA może zostać tymczasowo zahamowany, ale biorąc pod uwagę, że podaż nowoczesnych powierzchni biurowych prawdopodobnie osłabnie przez niższą aktywność budowlaną – ze względu na blokady w łańcuchach dostaw materiałów budowlanych – firmy będą się trzymać swoich planów dotyczących najmu powierzchni. Wobec tego na rynku nadal będzie odczuwalny niedobór dostępnych nowoczesnych i zrównoważonych przestrzeni biurowych.
- Obecnie w Warszawie powstaje ok. 830 000 mkw. powierzchni biurowej, w Polsce - ok. 1,5 mln mkw. Z naszej wiedzy wynika, że większość inwestycji wciąż jest realizowana. Deweloperzy dbają o bezpieczeństwo i zdrowie pracowników poprzez wprowadzenie odpowiednich przepisów i ograniczeń na placach budowy. Mogą oczywiście pojawić się opóźnienia w realizacji tych projektów, ale trudno obecnie mówić o konkretnych datach, ponieważ sytuacja jest bardzo dynamiczna. Możliwe, że dojdzie do zmiany w liczbie umów typu pre-let, jednak jak na razie widzimy, że najemcy prowadzący tego typu procesy na lata 2022-2023 kontynuują je - komentuje sytuację w Polsce Paweł Skałba.
Reklama
Wykup E-dostęp już teraz i bądź na bieżąco Kup E-dostęp
Aktywujac E-dostęp, masz możliwość w określonym czasie bądź w określonej ilości, czytać materiały publikowane na naszym portalu [oprócz treści PREMIUM].
