Sektor budownictwa infrastrukturalnego odgrywa kluczową rolę w rozwoju polskiej gospodarki, kształtując jej dynamikę i odpowiadając na wyzwania związane z regulacjami unijnymi, ochroną środowiska, klimatem oraz potrzebami obronności i bezpieczeństwa. Dariusz Kolasa, członek zarządu firmy STRABAG, przedstawił aktualną sytuację i przyszłe wyzwania branży podczas debaty na XVII Europejskim Kongresie Gospodarczym.
Według eksperta, w 2024 roku polski rynek budowlany zanotował spadek o około 8%, co zaostrzyło konkurencję i wywołało „wojnę cenową”. Wraz z pojawianiem się nowych, dużych projektów infrastrukturalnych, istotne staje się planowanie, które uwzględnia dostępność zasobów, finansowanie i potencjał wykonawczy. Zwłaszcza że realizacja wielu projektów jest rozłożona na dekadę lub dłużej.
Waloryzacja kontraktów jako klucz do stabilności
Kolasa podkreślił konieczność podniesienia progów waloryzacji kontraktów powyżej 10%. Wskazał na przykład roku 2022, kiedy to dramatyczne wzrosty cen surowców i usług, wywołane agresją Rosji na Ukrainę, sprawiły, że obowiązujące kontrakty nie były w stanie pokryć dodatkowych kosztów. Taka dynamika, według eksperta, naraża wykonawców na straty i ryzyko rynkowej destabilizacji.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, ograniczający dostęp do polskich przetargów firmom spoza UE, Kolasa również ocenił pozytywnie. Jego zdaniem obecność zagranicznych podmiotów korzystających z preferencji finansowo-podatkowych w swoich krajach powoduje nierówność konkurencyjną na rynku.
Reklama
Zrównoważony rozwój i luka pokoleniowa w budownictwie
Kolasa zauważył, że wciąż brakuje regulacji uwzględniających projektowanie odporne na zmiany klimatyczne, co stawia dodatkowe wyzwania przed sektorem. Dodał, że presja na innowacje w tym zakresie powinna płynąć ze strony regulacji unijnych oraz działań samych firm i instytucji zamawiających.
Nie mniej istotnym problemem branży budowlanej jest malejąca liczba wykwalifikowanych pracowników. Ekspert zaapelował o tworzenie bardziej atrakcyjnego wizerunku firm budowlanych oraz wsparcie rządowe w zakresie usprawnienia polityki wizowej i dostępu pracowników zza granicy.
Technologie i innowacje inwestycyjne w STRABAG
STRABAG, aktywnie działając w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, wdraża nowoczesne technologie cyfrowe, jak drony, modelowanie 3D za pomocą „tyczek GPS” czy skanery terenu. W zakresie ochrony środowiska firma opracowała technologie zmniejszające zużycie energii w produkcji asfaltu oraz mobilne panele fotowoltaiczne na kontenerach socjalnych.
Jednocześnie STRABAG inwestuje w edukację, współpracując z 19 uczelniami wyższymi w ramach programu STRABAG University. Dotychczas ponad tysiąc studentów odbyło praktyki w firmie, a wielu z nich zasiliło jej szeregi jako nowi pracownicy.
Sektor infrastrukturalny stoi przed wielkimi wyzwaniami, ale również możliwościami. Konieczne będą dalsze inwestycje w innowacje, transparentność regulacyjną oraz kapitał ludzki, aby utrzymać dynamikę rozwoju polskiej gospodarki.